Sallah wata nau’in ibada ce da ta kunshi kebabbun maganganu da ayyuka. An fara da fadin girman Allah, sannan a kammala da sallamar sallama. Da yake addu’a ita ce jigon Musulunci, a nan za mu yi bayani dalla-dalla.

Salloli biyar sun hada da: Asuba (Sallar Fitowar Alfijir), Sallar Azahar (Sallar La’asar), Sallar La’asar (Sallar La’asar), Magriba (Sallar faduwar rana), da Isha (Sallar dare). Kowace sallah tana da takamaiman taga lokacin da dole ne a cika ta.

Fajr – Sallah raka’a biyu ce.

Zuhr – Sallah Raka’a hudu ce.

Sallah Raka’a hudu ce.

Maghrib – Sallah Raka’a uku ce.

Isha’a – Sallah Raka’a hudu ce.

Bayan salloli biyar, sauran fitattun sifofin Sallah sun hada da:

Juma’ah – sallar jam’i na mako-mako (yana maye gurbin sahur a ranar Juma’a raka’a biyu tare da khutba).

Sunnah – An so a rika yin waxannan addu’o’in kamar yadda Annabi ya saba yi a tsawon rayuwa; rashin yi sau daya ko biyu don kada ta zama farida ana kiranta Sunnat.

Domin a fayyace ta a saukake, dole ne sallah ta kasance, domin in ba tare da ita Musulunci ba zai iya tsayawa.

Manzon Allah (Sallallahu Alaihi Wasallam) ya ce: “Shugaban al’amari shi ne Musulunci, ginshiqinsa kuma shi ne sallah, saman qaqarinsa kuma jihadi ne a tafarkin Allah”. Ita ce ibada ta farko da Allah ya wajabta.

Wajabcin ta ya sauka ne kai tsaye ga Annabi, a lokacin hawansa zuwa sama. Anas ya ce: “An wajabta sallah ga Annabi Sallallahu Alaihi Wasallama a daren da ya yi mi’iraji zuwa sama. Da farko sun kasance hamsin, amma an rage su sau da yawa har sai sun kai biyar. Sai aka yi shela, ‘Ya Muhammadu, ba a canza tsari ba. Wadannan guda biyar (daidai ne) da hamsin.’’

Dangane da ingancin Hadisin, Ahmad da An-Nasa’i da At-Tirmizhi suka ruwaito shi, wanda suka ce sahihi ne.

Salah dai shi ne aikin farko da za a yi wa mutum hisabi. Abdullahi bn Qart ya ruwaito cewa, Manzon Allah Sallallahu Alaihi Wasallama ya ce: “Farkon aikin da bawa zai fara hisabi a kansa ranar qiyama shi ne sallah. Idan yana da kyau, to sauran ayyukansa za su yi kyau. Idan kuwa sharri ne, to, sauran ayyukansa sun zama munana.” (At-Tabarani ya ruwaito shi.) Shi ne abu na karshe da Manzon Allah sallal Lahu alayhi wa alihi wa sallam ya yi wa al’ummarsa wasiyyar kafin ya rasu yana mai cewa: “Sallah, sallah da abin da hannun damanka ya mallaka”. Sallah zata zama abu na karshe da aka kwace daga addini. Idan Sallah ta gushe Musulunci zai ba ce.

Manzon Allah tsira da amincin Allah su tabbata a gare shi ya ce: “Da a ce an fizge Musulunci, guntu gunyu, da mutane sun yi riko da guntu na ƙarshe. Farkon abin da za a dauka shi ne shugabanci, na karshe kuma shi ne sallah. (Ibn Hibban ya ruwaito daga hadisin Abu Umamah.) A cikin ayoyin Alqur’ani da yawa, Allah yana bin sallah da ambaton Allah. “Ga shi! Sallah tana kiyaye (daya) daga alfasha, amma Lallai ambaton Allah shi ne mafi girma”. (al-’Ankabut 45); “Wanda ya girma, kuma ya ambaci sunan Ubangijinsa, ya rabauta, sai ku yi sallah (al-A’la 14-15); “Saboda haka ku bauta Mini, kuma ku tsayar da salla domin ambatoNa” (Taha 74).

Wani lokaci yana ambaton sallah tare da zakka: “Ku tsai da sallah kuma ku ba da zakka” (al-Baqarah 110). Kuma a wasu lokuta, da haquri: “Ku nemi taimako da haquri da sallah” (al-Baqarah 45), da aikin hajji: “Saboda haka ku yi kira ga Ubangijinku, kuma ku yanka” (al-Kauthar 2); “Ka ce: “Lalle! Bautata da rayuwata da mutuwata na Allah ne Ubangijin talikai. Ba shi da abokin tarayya. Wancan an umurce ni, kuma ni ne farkon masu sallamawa.” (al-An’am 162-163). A wani lokaci kuma Allah yana fara ayyukan taqawa da Sallah kuma ya qare da su, kamar yadda ya zo a cikin ayoyin ma’aij (hawa zuwa sama): “Lalle ne muminai waxanda suka yi tawakkali a kan sallolinsu sun rabauta” da ayoyi. “Kuma waɗanda suke a kan sallarsu, suna masu kiyayewa. Waɗannan su ne magada waɗanda za su gaji Aljanna. Suna madawwama a cikinta” (al-Mu’uminun 1-29-11).

Muhimmancin Sallah yana da girma, ta yadda za a umurci mutum da ya yi ta a cikin tafiya ko bai tafiya, alhalin yana cikin aminci ko a cikin tsoro: “Ku kasance masu kiyaye sallolinku, da mafificin sallah, kuma ku tashi kuna masu ibada ga Allah. Kuma idan kun tafi a kan tsõro, to (ku yi salla) a tsaye ko a kan doki. Idan kun tsira, to ku ambaci Allah, kamar yadda Ya sanar da ku abin da ba ku sani ba.” (Baqara 238-239).

Allah ya bayyana yadda ake yin Sallah a lokacin tsoro, aminci ko lokacin yaƙi

“Kuma idan kun kasance a cikinsu, kuma kuka tsayar musu da salla, to, sai wata ƙungiya daga gare su ta tsaya tãre da ku, (domin yin bauta) kuma sai su riƙe makamansu. To, idan sun yi sujada, to, sai su jũya a bãyansu, sa’an nan wata ƙungiya ta dabam ta zo tãre da ku. Waɗanda suka kãfirta sun yi gũrin ku ga barin makamanku da kãyanku, tsammãninsu, zã su yi yãƙi. Ba laifi a gare ku ku ajiye makamanku, idan ruwan sama ya hana ku, ko kuma idan kun kasance marasa lafiya. Amma ku yi hattara. Haƙiƙa! Allah Yanã yi tattalin azãba mai wulãkantãwa ga kãfirai. Idan kun idar da salla, to, ku ambaci Allah a tsaye da zaune da a kan gincire. Kuma idan kun kasance cikin aminci, to ku tsayar da sallarku da kyau. Kuma an wajabta salla a kan muminai.” (An-Nisa’i 102-103).

Kuma Allah ya yi gargaɗi mai ƙarfi ga waɗanda suke yin ta’adi da sallarsu ko suka gafala

Allah ya ce a cikin Alkur’ani: “Yanzu wasu daga baya sun maye gurbinsu, wadanda suka bata sallarsu kuma suka bi sha’awa. Amma zasu gamu da gayya” (Maryam 59); “Kaito, ya tabbata ga bayin da suke shagala daga sallarsu” (al-Ma’un 4-5).

Sallah tana daya daga cikin muhimman ayyuka a Musulunci

Sallah tana daga cikin manya-manyan ayyuka a Musulunci, don haka tana bukatar shiriya ta musamman

Ibrahim ya roki Ubangijinsa da Ya ba shi zuriya wadanda suka tabbata a kan sallarsu: “Ya Ubangiji! Ka sanya ni da (wasu) daga zuriyata, Mu dawwama a kan salla. Kuma ya Ubangijinmu! Ka karbi addu’ata” (Ibrahim 40).