Bayan rugujewar yarjejeniyar Aburi, Ojukwu ya shelanta yan majalisar Biafra wanda ya kai ga yakin Najeriya – Biafra.

Chinua Achebe a cikin littafinsa ‘There was a country’ yace manyan shugabannin Igbo a lokacin inda suke neman hanyar magance rikicin ta hanyar diflomasiyya. Sai dai jin cewa Ojukwu ya ayyana Biafra ba tare da tuntubarsu ba. Akwai yuwar Ojukwu bai yi la’akari da cewa za a iya cin nasara a yakin ba tare da isasshen kayan aiki.

Cewa kwazon matashin wani hafsan soja ne ya motsa shi, dalilin da ya sa bai nemi shawara daga shugabannin yankin Gabas ba kafin ya ayyana Biafra. Chinua Achebe yace Nnamdi Azikiwe a wata lacca da ya gabatar a UNN ya ce yankin Gabas ba su shirya yin yaki ba. Kuma za a yi asarar rayuka masu yawa. Amma bai ɗauka da gaske ba.

Yakin dai ya dauki tsawon shekaru 3 ana yi. Tare da mutuwar miliyoyin manya da yara galibi saboda yunwa.

Lokacin da Emeka Odumegwu Ojukwu ya ga babu makawa sai ya gudu tare da iyalansa ya bar baraguzan da za a iya kauce masa. Mutane da yawa sun sha wahala don yaƙin da ba su yi ciniki ba. Suna son abin da ya dace da kansu amma ba haka ba.

Kafin yakin, kowa ya san yadda sakamakon zai kasance. Amma Ojukwu ya yi caca da rayukan mutane da yawa tare da fatan abin mamaki zai faru. Cewa manyan kasashen za su goyi bayan Biafra, sai dai abin takaici. Kasashe kadan ne suka yi kokarin taimakawa, amma mulkin Najeriya ya takaita su ga taimakon kawai.

Har ya zuwa yau, babu wanda zai iya bayyana yadda ‘yan kabilar Igbo suka koma cikin al’umma har suka zama daya daga cikin kabilun da suka fi samun nasara (idan ba su yi nasara ba) a Najeriya.

Bayan Ojukwu ya dawo Najeriya shin ya cigaba da fafutukar kafa kasar Biafra? A’a, har ma ya tsaya takara a karkashin Najeriya daya. Me ya faru da miliyoyin rayukan da aka rasa a lokacin yakin? Dubban fararen hula ne suka mutu a banza.

Matsalolin da suka haifar da yakin ba a taba magance su da yakin ba. Yakin ya kara dagula matsalolin. Iyalan da aƙalla ke gudanarwa, ba su iya ganin wani abin da za su sake sarrafa su ba.

Har ya zuwa yanzu ana kallon kabilar Igbo a matsayin ‘yan kasa na biyu saboda yakin, dalilin da ya sa kungiyar IPOB da sauran kungiyoyi ke fafutukar kafa kasar Biafra.